Kobiety w okresie przekwitania bardzo często skarżą się na bóle głowy. Mogą mieć one różny charakter, a czasami towarzyszą im również inne przykre dolegliwości. Dlaczego boli głowa przy menopauzie? Jak objawia się menopauzalny ból głowy i jak sobie z nim radzić? Wyjaśniamy!
Czy przy menopauzie boli głowa?
Tak, kobiety w czasie menopauzy mogą doświadczać bóli głowy o różnym charakterze, napięciowym lub migrenowym. Ryzyko to jest większe, jeśli takie bóle pojawiały się jeszcze przed okresem przekwitania[1].
Przyczyny bólu głowy w trakcie menopauzy
Bóle głowy w okresie menopauzy są związane najczęściej z zachodzącymi w organizmie kobiety zmianami hormonalnymi. Nagły spadek poziomu estrogenów, związany z wygasaniem czynności jajników, może spowodować napad migrenowych bóli głowy.
Analogiczne w okresach wyższego stężenia tego hormonu, np. u kobiet w ciąży, bóle te pojawiają się zdecydowanie rzadziej[2].
Objawy bólu głowy w czasie menopauzy
Menopauzalne bóle głowy mogą mieć bardzo różny charakter. U niektórych kobiet dominują napięciowe bóle głowy, które są opasujące, czasami opisywane jako „ucisk w głowie”. Są najbardziej intensywne w okolicy skroni, potylicy i czoła[3].
Częściej jednak bóle głowy przy menopauzie mają charakter migrenowy, czyli lokalizują się przede wszystkim na jednej połowie twarzy, zazwyczaj odczuwane są najsilniej w okolicy oczodołu.
Jest to ból silny, pulsujący, może nasilać się przy pochylaniu. Dodatkowo mogą mu towarzyszyć nudności i wymioty. Typowo napad migreny trwa od 4 do 72 godzin, również w czasie przekwitania[4].
Migreny w menopauzie, tak samo jak migreny ogólnie, mogą być poprzedzone objawami poprzedzającymi napad. Są to m.in. rozdrażnienie, obniżenie nastroju, nadwrażliwość na dźwięki czy problem z koncentracją. Objawy te mogą występować również po pojawieniu się bólu migrenowego.
Bólom głowy w menopauzie mogą również towarzyszyć inne typowe jej objawy, jak uderzenia gorąca czy zlewne poty. Część kobiet ma również problemy ze snem.
Sposoby na bóle głowy przy menopauzie
Istnieje kilka sposobów na złagodzenie menopauzalnych bóli głowy. Pomóc może unikanie produktów, które nasilają dolegliwości, a także odpowiednia dieta, długi sen i unikanie stresów. Jeśli środki te nie są skuteczne, warto udać się do lekarza.
1. Sprawdź, które produkty nasilają ból głowy i unikaj szkodliwych produktów
Niektóre produkty spożywcze mogą być czynnikiem zapalnym dla nowego ataku migreny.
Do najpopularniejszych są zaliczane:
- czekoladę;
- czerwone wino i inne alkohole;
- kawę;
- fast-foody;
- żywność przetworzoną, puszkowaną;
- pieczywo i inne produkty zawierające gluten;
- niektóre owoce, np. banany, cytrusy, jabłka;
- zimne przekąski, np. lody[5].
Warto więc obserwować własny organizm i samemu sprawdzić, czy i które produkty wywołują bóle głowy. Nie trzeba od razu zrezygnować ze wszystkich, ale najlepiej jest unikać tych, które nasilają dolegliwości.
U kobiet z bólami głowy w menopauzie może się również sprawdzić prowadzenie dziennika migren. Można w nim zapisać np. lokalizację i charakter bólu, objawy towarzyszące i możliwe czynniki, które mogły się przyczynić do pojawienia się napadu. W ten sposób łatwiej jest je wyłapać i potem wyeliminować.
2. Jedz posiłki o regularnych porach
Głód jest stresem dla organizmu, który może nasilać hormonalne bóle głowy w menopauzie[6]. Dlatego warto mu zapobiegać dzięki regularnym posiłkom o stałych porach.
Unikaj też postów przerywanych, które ostatnio zdobyły bardzo dużą popularność, ponieważ nasilają one bóle głowy u prawie połowy osób z migrenami[7].
Obok tego, kiedy jemy, niezwykle ważne jest również to, co jemy. Staraj się dbać o to, aby twoja dieta była urozmaicona i odpowiednio zbilansowana. Tylko wtedy dostarczy organizmowi wystarczających ilości składników odżywczych, witamin i minerałów. Są one niezwykle ważne do utrzymania organizmu w zdrowiu.
3. Zadbaj o regularne pory snu
Niewyspanie się jest kolejnym czynnikiem, który może nasilać bóle głowy podczas menopauzy[8]. Warto więc zadbać o odpowiednio długi i jakościowy sen. Może w tym pomóc przestrzeganie zasad właściwej higieny snu.
Najważniejsze z nich to:
- na 30-60 minut przed zaśnięciem nie używaj urządzeń elektrycznych, przyciemnij światła, daj sobie czas na odpoczynek i ukojenie nerwów;
- kładź się spać i wstawaj zawsze o tej samej porze, nawet w weekendy i dni wolne;
- trzymaj się stałej wieczornej rutyny, która pozwoli przestawić się tobie na „tryb nocny”;
- nie pracuj w łóżku — ma to być miejsce wyłącznie na sen;
- unikaj późnego picia kawy i jedzenia dużych ilości pokarmów[9].
Jeżeli twoja codzienna rutyna zdecydowanie odbiega od tej przedstawionej wyżej, staraj się nie wprowadzać wszystkich tych zmian na raz. Wdrażaj je w życie stopniowo tak, aby twój organizm miał czas na przestawienie się[10].
4. Zredukuj stres!
Stres jest kolejnym ważnym czynnikiem, który może pogarszać bóle głowy przy menopauzie. Warto więc znać kilka technik relaksacyjnych na uspokojenie. Pomocne mogą być np. ćwiczenia oddechowe, joga, medytacja czy mindfulness[11].
Jeśli okażą się nieskuteczne, zawsze warto udać się do lekarza psychiatry. Może on przepisać odpowiednie leki i skierować na psychoterapię, jeśli stwierdzi, że stres leży gdzieś głębiej.
5. Skonsultuj się z lekarzem i włącz stosowanie środków zapobiegających bólom głowy
W przypadku nawracających bóli głowy zawsze warto skonsultować się z lekarzem. Najlepiej jest zacząć od lekarza rodzinnego, który w razie potrzeby skieruje do innego specjalisty, np. neurologa. Przyczyna bólu głowy może, jednak nie zawsze musi wynikać tylko i wyłącznie z przekwitania.
U kobiet z bólami głowy w menopauzie dobrym rozwiązaniem może być również wizyta u lekarza ginekologa. Niektórym kobietom na migreny pomaga włączenie hormonalnej terapii zastępczej estrogenami i progesteronem.
Nie jest to jednak regułą — czasami może ona wręcz nasilać dolegliwości, dlatego decyzja o jej włączeniu powinna być dobrze przemyślana i skonsultowana ze specjalistą[12].
Na bóle głowy przy menopauzie skuteczne mogą być leki przeciwbólowe i przeciwzapalne dostępne bez recepty, np. paracetamol czy ibuprom. Przy typowych migrenach lekarz może zalecić tryptany — są to leki stosowane typowo na napady migreny[13].
Innym skutecznym rozwiązaniem może być stosowanie preparatów roślinnych dostępnych bez recepty takich jak Remifemin. Lek roślinny zawiera pluskwicę groniastą, która znana jest ze swoich właściwości łagodzących objawy menopauzy.
Preparat może wpłynąć na zmniejszenie bólów głowy i innych uciążliwych objawów menopauzy, takich jak uderzenia gorąca, bezsenność czy nadmierne pocenie.
Bibliografia
[1] Headaches and migraines [na:] „My Menopause Centre”, https://www.mymenopausecentre.com/symptoms/headaches-and-migraines/#fc-what-causes-them, 9 maja 2023 r., dostęp 14 maja 2024 r.
[2] Ibidem.
[3] Tension headache – Symptoms and causes [na:] „Mayo Clinic”, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tension-headache/symptoms-causes/syc-20353977, 2023 r., dostęp 14 maja 2024 r.
[4] Watson S., Migraines and Menopause [na:] „WebMD”, https://www.webmd.com/migraines-headaches/migraines-menopause, 27 kwietnia 2014 r., dostęp 14 maja 2024 r.
[5] Ibidem.
[6] Migraine – Symptoms and causes [na:] „Mayo Clinic”, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/migraine-headache/symptoms-causes/syc-20360201, 2023 r., dostęp 14 maja 2024 r.
[7] Diet and Headache Control | American Migraine Foundation [na:] „American Migraine Foundation”, https://americanmigrainefoundation.org/resource-library/diet/, 13 grudnia 2022 r., dostęp 14 maja 2024 r.
[8] Ibidem.
[9] Mastering Sleep Hygiene: Your Path to Quality Sleep [na:] „Sleep Foundation”, https://www.sleepfoundation.org/sleep-hygiene, 17 kwietnia 2009 r., dostęp 14 maja 2024 r.
[10] Ibidem.
[11] Ibidem.
[12] Ibidem.
[13] Ibidem.
