Suchość pochwy jest częstym problemem u kobiet w okresie menopauzy. Wynika ona przede wszystkim z gwałtownych zmian hormonalnych. Niekiedy suchość jest na tyle uciążliwa, że utrudnia codzienne funkcjonowanie. Jakie są objawy suchości pochwy w czasie przekwitania? Czy istnieją naturalne sposoby na suchość pochwy po menopauzie? Wyjaśniamy!
Przyczyny suchości pochwy w okresie menopauzy
Przyczyną suchości pochwy w menopauzie są zmiany hormonalne, a przede wszystkim spadek poziomu estrogenów produkowanych przez jajniki. Niski ich poziom obniża wytwarzanie śluzu przez błonę śluzową pochwy w wyniku spadku przepływu krwi w jej obrębie. Może to prowadzić do jej nadmiernego wysuszenia[1].
Ponadto suchość pochwy u kobiet w okresie przekwitania może być przejawem atrofii pochwy. Jest to stan, w którym ściany pochwy ulegają ścieńczeniu i nadmiernemu wysuszeniu z powodu braku estrogenów działających pobudzająco[2].
W okresie menopauzy zachodzą również zmiany w składzie naturalnej mikroflory pochwy. Wzrasta odsetek flory patogennej (np. bakterii Ureaplasma, drożdżaków z rodzaju Candida), a stopniowo obniża się zawartość symbiotycznych pałeczek kwasu mlekowego[3]. Sprawia to, że u kobiet w czasie i po menopauzie łatwiej dochodzi do różnorodnych infekcji pochwy. A one sprzyjają zmniejszeniu nawilżenia pochwy i jej suchości[4].
Objawy suchości pochwy w czasie menopauzy
Wśród objawów spadku nawilżenia pochwy po menopauzie wymienia się m.in.:
- świąd, pieczenie i zaczerwienienie pochwy;
- dyskomfort podczas chodzenia, siadania, szczególnie w obcisłej odzieży;
- dyskomfort lub ból podczas stosunku;
- skłonność do podrażnień i mikrouszkodzeń błony śluzowej pochwy;
- przy jednoczesnym nadkażeniu możliwe są upławy o żółtawym lub zielonkawym zabarwieniu[5].
5 naturalnych sposobów na suchość pochwy po menopauzie
Istnieje kilka domowych, naturalnych sposobów na suchą pochwę po menopauzie. Należy pamiętać o regularnym nawilżaniu okolic intymnych np. przy pomocy lubrykantów oraz ich odpowiedniej higienie. Pomóc może także nawodnienie organizmu czy stosowanie probiotyków ginekologicznych.
1. Wypróbuj lubrykanty i inne produkty nawilżające
Produkty nawilżające stosowane miejscowo są dobrym sposobem na zwiększenie nawilżenia pochwy nie tylko przed stosunkiem, ale również na co dzień.
Warto wybierać lubrykanty na bazie wody, ponieważ rzadziej uczulają i wywołują podrażnienia. Należy je stosować, nakładając niewielkie ilości w okolice przedsionka pochwy. Pomogą zmniejszyć codzienny dyskomfort związany z suchością pochwy np. podczas chodzenia czy noszenia bardziej obcisłej odzieży[6].
Dobrym sposobem na nawilżenie pochwy po menopauzie jest stosowanie kremów intymnych zawierających kwas mlekowy. Składnik ten zadba o utrzymanie właściwego, kwaśnego pH pochwy, dzięki czemu może zmniejszyć ryzyko rozwoju infekcji intymnych.
Na rynku dostępne są również nawilżające kremy z kwasem hialuronowym. Wiąże on cząsteczki wody na powierzchni błony śluzowej pochwy i również może wesprzeć odpowiednie jej nawilżenie[7].
Jeśli powyższe preparaty dostępne bez recepty nie dadzą rezultatów, można spróbować kremów lub globulek dopochwowych zawierających w swoim składzie estrogeny. Są one jednak na receptę, dlatego zawsze, gdy suchość pochwy się utrzymuje i jest uciążliwa, warto udać się na konsultację do lekarza ginekologa[8].
2. Stosuj probiotyki ginekologiczne
Probiotyki dopochwowe, np. w postaci globulek, mogą pomóc w utrzymaniu prawidłowego składu mikroflory pochwy u kobiet w okresie menopauzy.
Jest to ważne, ponieważ równowaga w tym zakresie może pomóc zmniejszyć ryzyko rozwoju infekcji intymnych, które oprócz świądu mogą być przyczyną suchości pochwy[9].
3. Pij odpowiednią ilość wody
Odpowiednie nawodnienie organizmu jest bardzo ważne dla utrzymania odpowiedniego nawilżenia błon śluzowych, również tych wyściełających pochwę.
Warto więc pić każdego dnia minimum dwa litry wody dziennie. Nawodnienie można ponadto uzupełniać np. zupami lub warzywami i owocami zawierającymi w swoim składzie duże ilości wody. Są to m.in. arbuzy, ogórki, truskawki, brzoskwinie, pomarańcze, cukinia, pomidory, kalafior czy papryka.
4. Zadbaj o higienę intymną
Podczas walki z suchością i pieczeniem pochwy w menopauzie nie można zapominać o właściwej higienie okolic intymnych.
Pamiętaj, aby każdego dnia:
- myć okolice intymne przy pomocy przeznaczonych do tego celu płynów, najlepiej zawierających w swoim składzie kwas mlekowy;
- delikatnie wycierać okolice intymne, unikać nadmiernego tarcia ręcznikiem;
- nosić przewiewną bieliznę, stworzoną najlepiej z naturalnych materiałów, np. bawełny;
- unikać noszenia ciasnej odzieży, w szczególności spodni, które mogą wywoływać dyskomfort podczas stania czy chodzenia.
5. Stosuj preparaty bogate w fitoestrogeny
Fitoestrogeny to substancje naturalnie występujące w niektórych roślinach, które mają działanie zbliżone do estrogenów produkowanych przez organizm. Dieta bogata w te składniki może pomóc ulżyć w dolegliwościach okresu menopauzalnego, takich jak np. nocne poty czy napady gorąca. Niekiedy również łagodzi suchość pochwy w menopauzie. Bogatymi źródłami fitoestrogenów są m.in. rośliny strączkowe czy winogrona[10].
Obok fitoestrogenów warto również sięgnąć po naturalne preparaty roślinne, zawierające np. pluskwicę groniastą. Jednym z nich jest lek roślinny Remifemin, który jest dostępny bez recepty. Dzięki zawartości tej rośliny skutecznie radzi sobie z menopauzalnymi uderzeniami gorąca czy nocnymi potami.
Suchość pochwy w menopauzie mogą również pomóc złagodzić inne zioła, np. nagietek czy rumianek. Można z nich zrobić np. nasiadówki – mają one właściwości nawilżające i łagodzące[11]. Dolegliwości okresu okołomenopauzalnego mogą również łagodzić rośliny, takie jak żeń-szeń, czerwona koniczyna, waleriana czy dziurawiec zwyczajny.
6. Przejdź się do ginekologa
Jeżeli powyższe domowe sposoby nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, być może jest to dobry moment na pójście do specjalisty. Skuteczną metodą zwalczania suchości pochwy w menopauzie jest stosowanie hormonalnej terapii zastępczej, dostępnej tylko na receptę.
Oprócz wielu zalet – skutecznie łagodzi m.in. uderzenia gorąca i nocne poty w menopauzie, pomaga utrzymać odpowiednią gęstość kości – ma ona jednak wady. Przyjmowana długotrwale, powyżej 5 lat, zwiększa ryzyko rozwoju raka piersi czy zakrzepicy.
Decyzja o jej włączeniu powinna więc być poprzedzona dogłębnym badaniem lekarskim i rozważeniem wszystkich za i przeciw. Jest to jednak często ostatnia deska ratunku dla kobiet z uciążliwymi objawami, opornymi na domowe sposoby leczenia.
Bibliografia
[1] Clinic C., Vaginal Atrophy: Causes, Symptoms, Diagnosis & Treatment [na:] „Cleveland Clinic”, https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15500-vaginal-atrophy, 2023 r., dostęp 10 lipca 2024 r.
[2]Ibidem.
[3] Min Gu Park, Cho S., Mi Mi Oh, Menopausal Changes in the Microbiome—A Review Focused on the Genitourinary Microbiome, „Diagnostics” t. 13 nr 6 (2023), DOI: https://doi.org/10.3390/diagnostics13061193, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10047399/.
[4] Min Gu Park, Cho S., Mi Mi Oh, Menopausal Changes in the Microbiome—A Review Focused on the Genitourinary Microbiome, „Diagnostics” t. 13 nr 6 (2023), DOI: https://doi.org/10.3390/diagnostics13061193, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10047399/.
[5] Min Gu Park, Cho S., Mi Mi Oh, Menopausal Changes in the Microbiome—A Review Focused on the Genitourinary Microbiome, „Diagnostics” t. 13 nr 6 (2023), DOI: https://doi.org/10.3390/diagnostics13061193, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10047399/.
[6] 5 options for treating vaginal dryness [na:] „Mayo Clinic”, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/menopause/expert-answers/vaginal-dryness/faq-20115086, 2024 r., dostęp 10 lipca 2024 r.
[7] 5 options for treating vaginal dryness [na:] „Mayo Clinic”, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/menopause/expert-answers/vaginal-dryness/faq-20115086, 2024 r., dostęp 10 lipca 2024 r.
[8] 5 options for treating vaginal dryness [na:] „Mayo Clinic”, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/menopause/expert-answers/vaginal-dryness/faq-20115086, 2024 r., dostęp 10 lipca 2024 r.
[9] Muhleisen A.L., Herbst-Kralovetz M.M., Menopause and the vaginal microbiome, „Maturitas” t. 91 (2016), DOI: https://doi.org/10.1016/j.maturitas.2016.05.015, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27451320/.
[10] How to Use Natural Remedies to Help Vaginal Dryness During Menopause [na:] „Verywell Health”, https://www.verywellhealth.com/natural-remedies-for-vaginal-dryness-90070, 2024 r., dostęp 10 lipca 2024 r.
[11] How to Use Natural Remedies to Help Vaginal Dryness During Menopause [na:] „Verywell Health”, https://www.verywellhealth.com/natural-remedies-for-vaginal-dryness-90070, 2024 r., dostęp 10 lipca 2024 r.
